PsikoSaye Akademi ve Danışmanlık Merkezi'nde çalışan tüm klinik psikologlar aşağıdaki psikoterapi ekollerinde eğitim ve süpervizyon süreçlerini tamamlamış, lisanslı psikoterapi yapma yetkinliği özelliklerini taşıyan ruh sağlığı çalışanlarıdır.

EMDR

Geçmişte edindiğimiz travmatik anılarımızı iyileştirmek mümkün müdür?

Aslında yaşamımız boyunca çok fazla travmatik anıya maruz kalırız, fakat bazıları hayatımızda aksiyon almamızı engeller. Neden öyle davrandığınızı bilmeyip yine de hep benzer şekilde tepki gösterdiğiniz deneyimlerinizi düşünün. Bir anının travma olması için illa çok yıkıcı ve çok derin olması gerekmez. Bazen ufak çaplı fakat defaatle tekrarlanan yaralayıcı anılar da bizi aynı şekilde etkiler. Geçmişi dönüştürmek için bugün ne yapabiliriz? Travmalarımızı bugün iyileştirmek mümkün müdür? Peki nedir bu EMDR?

EMDR- (Eye Movement Desentization and Reprocessing – Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) dünya çapında kabul görmüş ve travma tedavisinde oldukça etkili bir terapi yöntemidir. Bu yöntemde özellikle travma sonrası stres bozukluğu tedavisinde başarı elde edilir (Hensel, 2009; Lee, Gavriel, Drummond, Richards ve Greenwald). Unutulmamalıdır ki EMDR başlı başına bir terapi ekolü değil, bir terapi yöntemidir.

EMDR Nasıl İşler?

Beynimizin bir adaptif bilgi işleme sistemi vardır ve Beynimiz her yeni deneyimle kendisine ulaşan bilgiyi işler. Duygu, düşünce, duyum, imge, ses, koku gibi bilgiler işlenip ilişkili anı ağlarına bağlanarak bütünleşir. Edindiğimiz bilgiler gelecekteki tepkilerimizi şekillendirir. Özellikle ergenlik, çocukluk ya da bebeklik yaşantımızda yaşadığımız travmatik deneyimler orada var olduğunda, beynimizdeki bu adaptif sistem sağlıklı işlemez ve sonuç olarak öğrenme gerçekleşmez. Hatta yeni yaşantılar o anıları tetikleyebilir. Örneğin, bir köpek tarafından ısırılmış olan çocuğun bu travması işlemlenemezse çocuk herhangi bir köpekle karşılaştığında da kendisini ısıran köpek ve ısırılma olayını hatırlar ve o anda verdiği korku tepkisini aynı şekilde verir. Burada görülen köpek; tetikleyici (hatırlatıcı), köpek tarafından ısırılma sahnesi ise tetiklenendir (hatırlanan).

Nasıl uygulanır?

EMDR, hızlı göz hareketleriyle bu tür anılara giderek bu anıların yeniden işlenmesini sağlar. Şiddetli bir travma bile başarıyla işlenebilirse travmatik olmaktan çıkar. EMDR esnasında bireyler olumsuz travmatik anıları zihninde canlandırır ve bu esnada uyaranlara maruz kalır. Bu uyaranlar ses, dokunma ya da göz hareketleri şeklinde olabilir. Ve bu durumdan sonra hissedilen duygu üzerine yoğunlaşılır. Bundan sonraki adım bu anıların yerine olumlu bilginin konulmasıdır. Böylece gerçeklikte kişilerin sorun yaşamadığı gözlemlenir.

Odağın çok önemli olduğu bu çalışmada, önce en çok rahatsızlık veren anı ve sonrasında hangi diğer anılarla çalışılacağı belirlenir. Ardından bu anıdaki duygular, düşünceler, hisler ve anının şiddeti öğrenilir, daha sonra EMDR uygulaması yani işlemleme başlar, önemli noktalar toparlanır ve danışana geri bildirim verilir.

Ne kadar süre uygulanır?

Kaç seans uygulanacağı danışana ve danışanın maruz kaldığı travmatik olay ya da olaylara göre değişir. Fakat bir seans ortalama 1,5 ya da 2 saat sürer.

EMDR dan sonra anılar kaybolur mu? Yan etkisi var mıdır?

Bu teknik, yaşanılan travmatik olayların unutulması için kullanılmaz. Birey bu anıları hatırlar fakat daha önceki kadar olumsuz etkilenmez ve anıyı rahatsızlık duymadığı diğer anılar arasına yerleştirir.

EMDR kişiyi hipnotize eder mi? Kişi kontrolünü kaybeder mi?

Danışanın istese de içerisinden çıkamayacağı hipnotik bir hâl söz konusu değildir. Eğer gelen anı çok rahatsızlık hissi veriyorsa kişi elini kaldırabilir ve çalışmayı durdurabilir.

Alınması gereken önlemler var mıdır?

Evet. Terapistin EMDR ve diğer terapi yöntemleri konusunda yeterli eğitime sahip olması çok önemlidir. Aksi takdirde, EMDR yarım kaldığında ya da yanlış uygulandığında, terapinin yararsız olması, hatta daha kötüsü zarar vermesi gibi bir risk ortaya çıkar. Terapistiniz aynı zamanda olası zorlukları veya EMDR’nin kullanılamayacağı durumları gözden geçirmeli, gerektiğinde sizin için daha uygun olacak başka bir terapi uygulaması önermelidir.